«Ευτυχείς και υπερήφανοι αι πατρίδες αι οποίαι γεννούν τοιούτους ήρωας. Διότι ο Κυριάκος Μάτσης δέν είναι απλώς ο εθνικός ήρως της Κύπρου. Δέν είναι απλώς ο μαχητής του εθνικοαπελευθερωτικού ημών αγώνος. Είναι σύμβολον αρετής και θυσίας υπέρ της παγκοσμίου ελευθερίας, της ελευθερίας ως εκφράσεως ηθικής και ως διεθνούς πνευματικής εννοίας.

«Εις τό ταπεινόν μέχρι της στιγμής εκείνης κρησφύγετόν του, εγράφη μέ τό αίμα του, έν από τά ωραιότερα έπη του εθνικού μας αγώνος, καί εναπετέθη αθάνατον εσαεί τό σπέρμα της ελευθερίας. Εις τό κρησφύγετον αυτό εχώρεσεν ακόμη μίαν φοράν η δόξα της Ελλάδος, καί παλλόμενον από ιεράν συγκίνησιν επανελήφθη, γεμάτον υπερηφάνειαν καί πίστιν, τό προγονικόν «Μολών λαβέ». Καί ο Κυριάκος Μάτσης εισήλθε διά της θυσίας του εις τό Πάνθεον των μεγάλων μορφών της ελευθερίας.

«Πόση ευγένεια, πόση πίστις, πόση αρετή επεσφράγισε τήν θυσίαν του ήρωος! Από τόν ιστορικόν τούτον χώρον εξεπήγασεν η ιερά επιταγή του χρέους καί του καθήκοντος, καί ο άνεμος της ελευθερίας έπνευσεν απ’ άκρου είς άκρον της νήσου, διά να καθάρη τό μίασμα της δουλείας, καί νά σαρώση τά σκοτεινά σύννεφα της αποικιοκρατίας από τόν γαλανόν ουρανόν μας.

«Εδώ επεσφραγίσθη διά της θυσίας του Κυριάκου Μάτση η πράξις της ανεξαρτησίας της πατρίδος μας. Από τό κρησφύγετόν του εφύτρωσε καλλίκορμον καί καλλίκλαδον τό δένδρον της Κυπριακής ελευθερίας.

«Εδώ άς σταθώμεν όλοι ευλαβώς καί άς προσατενίσωμεν μέ τούς οφθαλμούς της ψυχής μας τόν ιερόν τούτον χώρον, όπου διά του Γολγοθά του ήρωος Μάτση ηδυνήθη η πατρίς μας να βαδίση την οδόν της Αναστάσεως. Εδώ άς καταθέσωμεν τήν αϊδιον ευγνωμοσύνην καί τήν αγάπην μας, καί άς μεταβάλωμεν τό μνημείον τούτο είς τόπον εθνικού προσκυνήματος, από τό οποίον αι νέαι γενεαί θα παραδειγματίζωνται καί θά αντλούν διδάγματα διά τό χρέος έναντι της πατρίδος, έναντι ολοκλήρου της ανθρωπότητος.

«Τό μνημείον τούτο άς γίνη δι’ ημάς καί διά τούς μεταγενεστέρους ή πέτρα της πίστεως, διά της οποίας θά οικοδομήσωμεν τήν ελευθέραν πολιτείαν μας.

«Ο Μάτσης καί οί άλλοι ήρωές μας απέθανον διά τήν ευτυχίαν των αδελφών των. Ας μή καταστρέψωμεν ημείς διά της αρνήσεως τό έργον των. Ας προσπαθήσωμεν νά τό συμπληρώσωμεν καί νά τό ολοκληρώσωμεν. Ας γίνωμεν δημιουργοί καί οικοδόμοι εις τό έργον τό οποίον εκείνοι διά της θυσίας των εθεμελίωσαν. Οί αγώνες διά τήν ελευθερίαν καί τήν ευδαιμονίαν των λαών δέν έχουν τέλος. Εχουν διάρκειαν καί συνέχειαν, καί προϋποθέτουν εμμονήν, υπομονήν, καρτερίαν καί εργατικότητα.

«Τήν ιεράν αυτήν στιγμήν, κατά τήν οποίαν η λευκή ψυχή του ήρωος υπερίπταται ημών καί παρακολουθεί μέ αγάπην τάς εκδηλώσεις μας, καλώ πάντας είς ομόνοιαν καί συνεργασίαν. Μόνον ομονοούντες καί συνεργαζόμενοι θά δυνηθώμεν νά ολοκληρώσωμεν τό έργον της προόδου καί της ευημερίας του λαού μας, διά τό οποίον ο Κυριάκος Μάτσης έχυσε τό αίμα του. Πράττοντες δέ ούτω δέν συνεχίζομεν μόνον τό έργον εκείνου αλλά τελούμεν συγχρόνως τό καλύτερον εις αυτόν μνημόσυνον καί αποτίομεν τόν πρέποντα εις αυτόν φόρον τιμής καί ευγνωμοσύνης.

«Μέ αυτήν τήν υποθήκην προβαίνω εις τήν αποκάλυψιν της προτομής του ήρωος καί παραδίδω ταύτην εις τάς επερχομένας γενεάς, ως αιώνιον σύμβολον αυτοθυσίας, ηρωισμού καί φιλοπατρίας.

«Αιωνία η μνήμη του ήρωος Κυριάκου Μάτση»!

Ο Κύπρου ΜΑΚΑΡΙΟΣ